Onze wereld is steeds meer computergestuurd. Dit willen we graag doorbreken door mechanisch schakelen nieuw leven in te blazen. Door je een gravelmaatje te bieden die met analoge technologie van hoog niveau werkt. Of eigenlijk drie verschillende maatjes. Voor dit artikel vroegen we niemand minder dan Laurens ten Dam om zijn inzichten.

Mechanisch schakelen is al generaties lang de standaard. Dankzij probleemloos, betrouwbaar en efficiënt schakelen kunnen vele fietsers van het buitenleven genieten.

Ook al zijn we met onze Di2 een elektronische revolutie begonnen, we vinden het ook belangrijk om ons baanbrekende mechanische systeem up-to-date te houden. Dus daar hebben we hard aan gewerkt.

Ergens halverwege 2023 voorzagen we voormalige wegprof Laurens ten Dam van een mechanische groep voor zijn deelname aan Further Scotland. Als trouwe Di2-fietser was hij – op zijn zachtst gezegd – een beetje bezorgd.

Onze technici vonden zijn bezorgdheid echter onterecht. En wel hierom:

a) één van de redenen waarom mensen al decennialang voor mechanisch kiezen, is de enorme betrouwbaarheid ervan. Laurens stond aan de start van een ultra-distance-gravelrace waarin eenvoud en onderhoudsvriendelijkheid heel belangrijk zijn;

b) aangezien 75% van de gravelfietsers er tegenwoordig voor kiest om mechanisch te rijden, zou Laurens zich in goed gezelschap bevinden;

c) na zoveel jaren elektronisch schakelen, was hij duidelijk toe aan een nieuwe kennismaking met de hoge prestaties van de nieuwe mechanische GRX.

Dankzij de aarzeling van Laurens schrijven we dit artikel, ook al lijkt mechanisch schakelen zo'n logische keuze in de wereld van het fietsen.

Hij lacht: “Je hebt gelijk, ik was inderdaad sceptisch. Ik was zo gewend aan Di2 dat het als een stapje terug voelde, waardoor je natuurlijk gaat twijfelen. Toen we mijn fiets opbouwden met de RX820 1x12 UNSTOPPABLE was ik positief verrast, gevolgd door een ultiem gevoel van geluk toen ik er eenmaal op reed.”

Hij neemt ons mee terug naar het meest afgelegen treinstation van Groot-Brittannië. Het is de avond voor de start van Further Scotland, een self-supported tocht van 700 km over verschillende ondergronden met 9000 hoogtemeters. Het is oktober en de wind giert, terwijl hij enigszins ongerust in slaap valt.

Hij staat op het punt te beginnen aan wat het beste kan worden omschreven als een ‘avontuur’.

Een avontuur dat hij zal winnen met de mechanische GRX-groep, ondanks een elektronische storing.

Maar later meer daarover.

In gravel is iedereen gelijk, en dat was ook ons uitgangspunt bij het upgraden van onze mechanische GRX 12-speed: kortere shifterslagen voor sneller en gemakkelijker schakelen, meer versnellingsopties, verwisselbare derailleurkooien voor maatwerk, en als allerbelangrijkste een supergroot bereik voor wanneer je het echt nodig hebt. Alle eigenschappen die perfect zijn wanneer je verder wil gaan en meer wil zien. Want vergeet niet: de functionaliteit en het bereik van je uitrusting mag je nooit beperken in je avontuur.

Met eenvoud als uitgangspunt, hebben we Shimano GRX mechanisch 12-speed gecreëerd met drie verschillende setups (of laten we zeggen: drie verschillende persoonlijkheden) die voldoen aan de uiteenlopende behoeften van elke gravelfietser, wat je terreinvoorkeur ook is. De hoods hebben ook een nieuw silhouet voor verbeterde ergonomie en minder impact op drukpunten, een kenmerk dat Laurens kon waarderen na ongeveer 40 uur op de fiets.

Voor de steile wegen in de Schotse Hooglanden werd de Specialized Crux van Laurens uitgerust met de nieuwe RX820 1x12 in de UNSTOPPABLE-setup, met onze brede 10-51T cassette en een 40T kettingblad.

Zijn oordeel: “Ik ben heel blij dat het bestaat. Ik hoefde aan niets anders te denken dan fietsen en overleven. Een 51 achter is precies wat je nodig hebt als de vermoeidheid van zoveel uren rijden begint toe te slaan. Tijdens dit event heb ik mechanisch gereden en kunnen ervaren hoe het werkt, ook als het slecht weer is. Vanaf nu gebruik ik deze groep voor elke avontuurlijke wedstrijd. De volgende is Transcodilleras in Colombia, gevolgd door de Tour Divide in juni.”

“Ik heb een beginnersfout gemaakt”, zegt Laurens met een klein glimlachje. “Ik had een nieuwe powerbank mee om al mijn apparatuur op te laden, maar ik had hem vooraf niet getest en natuurlijk werkte hij niet. Op 40 km van de finish viel mijn fietscomputer uit. Door de jaren heen ben ik een expert geworden in het volgen van de route op het scherm, maar zonder was ik compleet verloren. Ik moest 1,5 uur in een telefooncel wachten tot de als tweede geplaatste renner me naar de finish hielp te navigeren en we eindigden op een gedeelde eerste plek.

Tijdens die 90 minuten realiseerde ik hoe idioot de situatie was: ik schakelde analoog, wat perfect werkte, dus waarom had ik niet ook een papieren kaart bij me?”

Analoog behoort duidelijk nog niet tot de verleden tijd.

Zoals Laurens weet, is het kiezen van je setup zeer persoonlijk. Daarom kun je met GRX mechanisch uit drie unieke 12-speed aandrijf-persoonlijkheden kiezen met voor alle fietsers en ritten wat wils.

Of het nu gaat om de NIET TE KLOPPEN 1x12 setup met een 10–45 cassette voor racers, de NIET TE STOPPEN 1x12 setup met een 10–51 cassette voor avonturiers, of de NIET TE DROPPEN polymath-setup van 2x12 met twee cassette-opties; we zijn ervan overtuigd dat meer mensen de schoonheid van gravel kunnen ervaren met deze mechanische groep. We hebben zelfs een team gewijd aan het ontwerpen van een vervangbare, verwisselbare derailleurkooi, zodat je probleemloos tussen cassettes kunt wisselen.

Vergeet alleen niet een papieren kaart mee te nemen.