Dni stają się coraz dłuższe, a temperatury coraz wyższe. Oznacza to, że nadszedł czas, aby wyciągnąć rower z garażu i przygotować go do nadchodzącego sezonu. Bez względu na to, czy przez całą zimę unikasz jazdy na rowerze, czy też sporadycznie stawiasz czoła niekorzystnej aurze, ważne jest, aby sprawdzić rower na początku każdego sezonu i przed wyruszeniem na trasę upewnić się, że wszystko jest w najlepszym porządku.

Poniższy przewodnik szybkiej kontroli podstawowych komponentów – hamulców, przerzutek, łańcucha i opon – da Ci pewność, że rower będzie odpowiednio przygotowany do codziennych przygód wiosną i latem. Poświęć teraz trochę czasu na sprawdzenie roweru i upewnij się, że drobne usterki mechaniczne nie spowodują większych problemów w przyszłości.

Użyj narzędzia do sprawdzania zużycia łańcucha, aby określić, czy jest rozciągnięty albo czy nadal można go używać. Rozciągnięty łańcuch szybciej zużywa inne (droższe) komponenty, takie jak tarcze mechanizmu korbowego i kaseta, dlatego należy regularnie go sprawdzać przez cały sezon i wymienić w razie potrzeby. Należy również dbać o czystość łańcucha. Nie odstawiasz roweru z brudnym łańcuchem, prawda? Jeśli tak, wyczyść go szczotką i środkiem odtłuszczającym, a następnie ponownie nasmaruj smarem do łańcucha rowerowego. Wodoodporny smar, taki jak Road Strong Chain Lube firmy Motorex, doskonale nadaje się na zmienne warunki i mokre wiosenne drogi.

Aby prawidłowo nasmarować łańcuch, należy najpierw upewnić się, że jest on czysty i suchy. Użyj szczotki i ciepłej wody z detergentem lub biodegradowalnego odtłuszczacza, takiego jak Motorex Bike Chain Degreaser Spray, aby usunąć brud i zanieczyszczenia. Opłucz łańcuch wodą, a następnie natychmiast osusz szmatką lub sprężonym powietrzem. Wysuszenie łańcucha jest bardzo ważne, ponieważ wilgoć może powodować utlenianie i rdzewienie.

Mając już ładny, czysty i suchy łańcuch, aplikuj po jednej kropli smaru do łańcucha na każdą rolkę. To około 100-116 kropli w zależności od długości łańcucha. Po nasmarowaniu każdej rolki kilkukrotnie przekręć korbą do tyłu, aby smar wniknął do wnętrza łańcucha. Następnie wytrzyj łańcuch do sucha z nadmiaru smaru. Po co wycierać łańcuch do sucha? Wszelkie resztki smaru będą przyciągać brud, szybciej zanieczyszczając łańcuch i powodując konieczność częstszego powtarzania procesu czyszczenia i ponownego smarowania.

Aby naładować główny akumulator Di2, podłącz przewód do ładowania do przerzutki tylnej i źródła zasilania. Nie ładuje się? Sprawdź połączenia przewodów Di2 za pomocą dostarczonego narzędzia Di2 (EW-SD300). Możesz także rozważyć zakup nowego akumulatora przed sezonem. W przypadku wymiany baterii guzikowych lub akumulatora litowo-jonowego Di2, te zużyte należy wyrzucić do odpowiedniego pojemnika na surowce wtórne lub oddać do punktu recyklingu.

Sprawdzanie baterii dźwigni zmiany przełożeń 

Każda 12-rzędowa dźwignia zmiany przełożeń Di2 ma własną baterię guzikową, która umożliwia bezprzewodową komunikację z resztą układu napędowego. Aby sprawdzić baterie guzikowe w systemie Di2, należy nacisnąć obydwa przyciski zmiany przełożeń na jednej dźwigni i przytrzymać przez pół sekundy. Wskaźnik LED na dźwigni zmiany przełożeń zaświeci się i wskaże poziom naładowania akumulatora. Zanotuj poziom i w ten sam prosty sposób i sprawdź drugą dźwignię zmiany przełożeń.

Wskazania naładowania baterii dźwigni zmiany przełożeń

• Ciągłe światło zielone oznacza od 11% do 100%
• Ciągłe światło czerwone oznacza od 1% do 10%
• Brak światła: należy wymienić baterie

W przypadku rowerów z mechanicznym napędem GRX lub Shimano 105 warto sprawdzić linki i pancerze, aby mieć pewność, że zmiana przełożeń będzie płynna i wydajna. W tych rowerach komponenty układu napędowego są połączone linką, która biegnie od dźwigni zmiany przełożeń do przerzutek. Podczas zmiany przełożenia dźwignia zmiany przełożeń pociąga lub zwalnia linkę o określoną długość, co powoduje ruch przedniej lub tylnej przerzutki i zmianę przełożenia. Linki przerzutek przechodzą przez pancerz, który jest półelastyczną rurką prowadzącą i chroniącą linkę.

Z biegiem czasu linki mogą się nieznacznie rozciągnąć, a zabrudzenia z drogi mogą przedostać się do pancerza i utrudniać zmianę przełożeń. Przed wyruszeniem w drogę tej wiosny sprawdź, czy układ zmiany przełożeń działa prawidłowo. Jeśli wyczuwasz opór lub zauważysz opóźnienie, rozważ wymianę linek i pancerzy w celu uzyskania płynnej i spójnej zmiany przełożeń.

Hamulce hydrauliczne w rowerach szosowych i gravelowych są trwałe i skuteczne, ale system ma kilka elementów, które należy sprawdzić na początku sezonu, aby mieć pewność, że będą działać prawidłowo. Kiedy mówisz stop, chcesz, aby rower się zatrzymał! Podczas sprawdzania całego układu hamulcowego należy zwrócić szczególną uwagę na klocki i płyn hamulcowy.  

Dokładnie obejrzyj klocki hamulcowe, aby określić, ile jeszcze mogą posłużyć lub czy nie nadszedł czas na ich wymianę. Sprawdź warstwę cierną stykającą się z tarczą. Za metalową sprężyną, która utrzymuje klocki na miejscu, powinien być widoczny materiał okładziny. Jeśli okładzina jest na równi z metalową sprężyną, zdecydowanie nadszedł czas na wymianę klocków.  

Innym sygnałem wskazującym na to, że nadszedł czas na wymianę klocków, jest słyszalny odgłos tarcia metalu o metal podczas hamowania. Jest to dźwięk nadmiernie zużytych klocków hamulcowych, które należy natychmiast wymienić, w przeciwnym razie istnieje ryzyko uszkodzenia tarcz.

Sprawdź, czy przewody hamulcowe nie są zużyte lub czy zewnętrzna warstwa nie została przetarta. Sprawdź również, czy na zaciskach hamulcowych, dźwigniach hamulca lub wokół nich nie ma wycieków oleju. Oba te sygnały wskazują na konieczność naprawy lub wymiany komponentów układu. Rozważ wymianę przewodów i ponowne odpowietrzenie układu lub zabierz rower do lokalnego serwisu w celu naprawy.

Osoby, które nie mają problemu z samodzielnym odpowietrzaniem hamulców, powinny rozważyć wymianę płynu przynajmniej raz w sezonie za pomocą łatwego w użyciu lejka do odpowietrzania Shimano. W ten sposób można sprawdzić stan starego płynu wypływającego z zacisku. Powinien być różowy i półprzezroczysty. Jeśli jest ciemny lub czarny, oznacza to zanieczyszczenie i płyn należy całkowicie wymienić, stosując procedurę odpowietrzania hamulców.

Dla tych, którzy nie chcą bawić się w otwieranie układu hamulcowego, proste naciśnięcie dźwigni może zapewnić szybką diagnozę stanu płynu hamulcowego. Pociągnij dźwignie hamulca i zwróć uwagę na poniższe elementy. Czy działanie dźwigni wydaje się gąbczaste? Czy można ją dociągnąć do kierownicy? Każdy z tych objawów może wskazywać na obecność powietrza lub zanieczyszczeń w przewodach hamulcowych lub na wyciek płynu hamulcowego. Odpowietrz hamulce za pomocą lejka do odpowietrzania Shimano lub zabierz rower do ulubionego lokalnego serwisu w celu uzyskania pomocy.

Upewnij się, że tarcze hamulcowe są w dobrym stanie. Przebarwienia na tarczach to znak, że należy je wyczyścić lub wymienić. Pewne zużycie powierzchni jest normalne, jednak zbyt duże zużycie może obniżać skuteczność hamowania. Mocowanie CenterLock sprawia, że wymiana tarczy jest szybka i łatwa, jeśli mamy odpowiednie narzędzie. Dzięki równomiernemu rozłożeniu momentu dokręcania pierścienia blokującego proces instalacji jest łatwy.  

Sprawdź wszystkie połączenia śrubowe za pomocą klucza dynamometrycznego, aby upewnić się, że wszystko jest dokręcone zgodnie ze specyfikacją. Wartość ta jest zwykle podana na każdym komponencie w niutonometrach. Można ją również znaleźć na stronie internetowej Shimano oraz w instrukcjach obsługi. Śruby kierownicy i wspornika są jednymi z najbardziej krytycznych elementów do sprawdzenia, ponieważ zależy od nich bezpieczeństwo jazdy. Dodatkowo należy sprawdzić śruby mocujące przerzutkę, śrubę zacisku siodełka i śruby mocujące siodełko. Właściwy moment dokręcania zapobiega luzowaniu się i zwiększa trwałość części oraz mocowań. Jeśli łby śrub wyglądają na zużyte, należy rozważyć ich wymianę, aby uniknąć zerwania śruby lub uszkodzenia narzędzi.

Sprawdź płynność działania łożysk w sterach, suporcie, piastach i pedałach roweru. Czy słyszysz niepokojące dźwięki? Czy wyczuwasz nadmierny luz podczas normalnego użytkowania? Jeśli tak, wymagają serwisu lub wymiany. Niektóre łożyska można otworzyć, wyczyścić i wymienić smar, ale inne w pełni uszczelnione konstrukcje wymagają wymiany. Stery i gwintowane wkłady suportu są najłatwiejszymi elementami do wymiany dla majsterkowiczów. Jeśli łożyska wymagają specjalnego narzędzia do demontażu lub montażu, jak we wciskanych wkładach suportu lub piastach, udaj się do lokalnego sklepu, który z przyjemnością pomoże w serwisie.

Sprawdź opony roweru pod kątem zużycia lub znaczących uszkodzeń. Jeśli guma wygląda na popękaną lub nadmiernie zużytą, należy rozważyć wymianę opon na początku sezonu. Jeśli wewnętrzna warstwa jest widoczna przez nacięcia w bieżniku lub ścianie bocznej, nadszedł czas, aby zastanowić się nad wymianą opon na nowe. Nie ma nic lepszego niż świeże opony na rozpoczęcie nowego sezonu. 

Jeśli opony wyglądają dobrze, należy zwrócić uwagę na stan i poziom płynu uszczelniającego, jeśli używasz systemu bezdętkowego. Uszczelniacz, który jeszcze kilka miesięcy wcześniej był świeży, wraz z upływam czasu może zgęstnieć i stać się gumowatym lateksowym naleśnikiem. Potrząśnij oponą i nasłuchuj odgłosów chlupotania. Jeśli nie ma takich odgłosów, istnieje duże prawdopodobieństwo, że uszczelniacz zamienił się w żel. Aby przeprowadzić kontrolę wzrokową, zdejmij jedną krawędź opony z obręczy i ustaw koło tak, aby powstała szczelina znajdowała się na godzinie szóstej. Jeśli płynny uszczelniacz nie spływa, zdejmij oponę, usuń stary uszczelniacz i zastąp go świeżym.

Płyn uszczelniający można uzupełnić na jeden z dwóch sposobów. Można zdjąć krawędź opony z obręczy na tyle, aby wlać 30-60 ml uszczelniacza do wnętrza opony. Następnie należy założyć krawędź opony i napompować ją. To dobra opcja, jeśli chcesz usunąć dużą ilość starego uszczelniacza z opony, ale ma też swoje wady. Oderwanie krawędzi opony od obręczy może wymagać ponownego osadzenia opony na rancie obręczy przy użyciu sprężonego powietrza. Może to być kłopotliwe, jeśli nie masz sprężarki, pompki do osadzania opon czy kilku zapasowych nabojów CO₂.

Można też dolać uszczelniacz do opony, pozostawiając ją całkowicie na obręczy i po prostu wykręcając rdzeń zaworu (pamiętaj, aby spuścić powietrze z opony przed wyjęciem rdzenia). Następnie nabierz od 30 do 60 ml uszczelniacza do strzykawki i ostrożnie wtłocz przez zawór. Ponownie wkręć rdzeń zaworu, a następnie napompuj oponę. Ta metoda jest mniej inwazyjna i zazwyczaj nie wymaga ponownego osadzania opony bezdętkowej na obręczy za pomocą sprężonego powietrza. Wymaga jednak strzykawki z uszczelniaczem i klucza do wykręcania rdzenia zaworu (obydwa narzędzia są specyficzne, ale łatwe do zdobycia).

Przygotuj się na sukces w tym sezonie – wyczyść i sprawdź swój rower, a następnie przygotuj go do jazdy. Upewnij się, że sprzęt jest w dobrym stanie lub wymień wszystkie części, które uległy nadmiernemu zużyciu. Ta lista kontroli i konserwacji może wydawać się długa i zniechęcająca, ale przebrnięcie przez nią daje pewność, że rower jest gotowy do sezonu.

Jeśli nie jesteś pewien, czy zdołasz przeprowadzić samodzielnie te kontrole, nie wahaj się oddać rower do lokalnego serwisu na przegląd przedsezonowy. Pracują tam profesjonaliści, którzy z przyjemnością zadbają o to, by Twój rower był bezpieczny i w doskonałym stanie, gotowy na wszystko, co przyniosą tegoroczne trasy.