Wśród mechaników i kolarzy istnieje wiele różnych opinii na temat tego, jak prawidłowo określić długość łańcucha. Niektórzy twierdzą, że łańcuch należy założyć na najmniejszą zębatkę kasety, a następnie napiąć go i dodać dwa, trzy, cztery lub pięć ogniw. Inni uważają, że łańcuch najlepiej założyć na największą zębatkę kasety i największą tarczę mechanizmu korbowego, napiąć go lub nie napinać, albo pozwolić swobodnie zwisać ze względu na odkształcenie.

Istnieje wiele różnych przekonań na temat łańcuchów rowerowych - pomyśleliśmy więc, że najwyższy czas obalić kilka mitów dotyczących długości łańcucha. 

W tym artykule przedstawimy podstawowe informacje na temat prawidłowej konserwacji łańcuchów SHIMANO. Wiemy, że budowanie roweru od podstaw to świetna zabawa. Jednak jest to rzadko możliwe. W większości przypadków stary łańcuch wymienia się na nowy. Warto więc zadać sobie pytanie (szczególnie w przypadku długotrwałej jazdy): czy to właściwy moment na wymianę łańcucha?

Być może zastanawiasz się, dlaczego w ogóle należy wymieniać łańcuch. Łańcuchy, kasety i zębatki to komponenty układu napędowego. Gdy łańcuch jest zużyty, przyspiesza to zużycie pozostałych komponentów. W układzie składającym się z tych trzech rodzajów części to właśnie łańcuch jest najbardziej podatny na zużycie, ponieważ zawiera najbardziej delikatne elementy, jakimi są jego ogniwa. Aby określić, czy łańcuch jest nadal sprawny, czy może należy go już wymienić, możesz użyć wskaźnika zużycia łańcucha SHIMANO.

W wyniku normalnego zużycia odległość między elementami łańcucha wzrasta w miarę użytkowania roweru, powodując pełne wsunięcie zęba wskaźnika między rolki łańcucha. Gdy tak się stanie, należy wymienić łańcuch. Ważne jest, aby w przypadku łańcuchów SHIMANO używać oryginalnego wskaźnika zużycia łańcucha SHIMANO. Wielu sprzedawców używa wskaźników innych marek, co często prowadzi do przedwczesnej wymiany łańcucha. 

Gdy łańcuch jest już zużyty, należy go wymienić, aby zapobiec jego zerwaniu. W przeciwnym razie doskonale zapowiadający się dzień na szlaku może przerodzić się w prawdziwy koszmar. Prawidłowa konserwacja pomaga wydłużyć trwałość łańcucha i ograniczyć jego zużycie. Więcej informacji na ten temat podano poniżej.

Miejsce, w którym oba końce łańcucha nachodzą na siebie nazywa się pozycją zerową. Po ustawieniu pozycji zerowej łańcucha na tylnej części zębatki kasety można przejść do określania ostatecznej długości łańcucha. Robi się to poprzez dodanie liczby użytych ogniw do pozycji zerowej.

Liczba ogniw, które należy dodać, zależy od następujących czynników: 

Rower (hardtail czy z pełnym zawieszeniem)
Typ łącznika w łańcuchu (sworzeń łączący czy spinka QUICK-LINK)

Ważne jest również to, czy pozycja zerowa kończy się dwoma takimi samymi czy różnymi ogniwami (patrz tabela). Z uwagi na powyższe, nie można podać standardowej wartości pozwalającej określić długość łańcucha.

Przegląd: 

Rower hardtail ze sworzniem łączącym + 5/6 ogniw

Rower hardtail ze spinką QUICK-LINK + 4/5 ogniw

Rower z pełnym zawieszeniem ze sworzniem łączącym + 6/7 ogniw

Rower z pełnym zawieszeniem ze spinką QUICK-LINK + 5/6 ogniw

Zanim przyjrzymy się temu, jak skracać łańcuch, przypomnijmy ważną kwestię dotyczącą prawidłowego zakładania łańcucha:

przeciągnij prawidłowo łańcuch przez tylną przerzutkę i sprawdź, czy powierzchnia łańcucha z oznaczeniem jest skierowana w Twoją stronę, na zewnątrz. Błąd na tym etapie po spięciu łańcucha oznacza konieczność jego ponownego założenia – a to nie tylko strata czasu, ale też niepotrzebne nerwy. Dobra rada: przed spięciem łańcucha sprawdź wszystko dwukrotnie.

Możesz spiąć, rozpiąć lub skrócić łańcuch na dwa sposoby: używając sworznia łączącego lub spinki QUICK-LINK. W drugim przypadku nie potrzebujesz żadnych specjalistycznych narzędzi do montażu. 

Podczas skracania łańcucha należy bardzo dokładnie ustawić go w skuwaczu do łańcucha. Jeśli łańcuch będzie przechylony, może dojść do uszkodzenia płytki ustawczej tego przyrządu. Wyciśnięcie sworznia z ogniwa może wymagać użycia pewnej siły. Jednak nie za dużej – procedura ma przebiegać płynnie i gładko.

Używając skuwacza do łańcucha, wciśnij sworzeń łączący w ten sam sposób, w jaki został wyciśnięty. Liczy się przede wszystkim dokładność. Upewnij się, że sworzeń łączący jest osadzony na środku ogniwa i nie wystaje z żadnej strony.

Wskazówka: jeśli nie masz pod ręką żadnych narzędzi (np. w razie zerwania łańcucha na szlaku), możesz założyć spinkę QUICK-LINK na górnej linii łańcucha i zablokować ją, wywierając niewielki nacisk na pedał.

Uwaga: wymaga to odrobiny wprawy i idealnego ustawienia obu zaczepów spinki QUICK-LINK – zachowaj ostrożność, a w razie jakichkolwiek wątpliwości skonsultuj się z profesjonalnym sprzedawcą rowerów. W przeciwnym razie spinka QUICK-LINK może szybko pęknąć.

Spinkę QUICK-LINK należy otwierać tylko przy użyciu oryginalnych szczypiec do montażu i demontażu spinek SHIMANO TL-CN10.

Za krótki łańcuch może prowadzić do uszkodzenia tylnej przerzutki. Nie będzie wtedy można wybierać wszystkich przełożeń. W przypadku większych zębatek może to utrudniać pedałowanie, a układ napędowy może wydawać głośne dźwięki.

Jeśli natomiast łańcuch jest za długi, tylna przerzutka nie będzie w stanie precyzyjnie zmieniać przełożeń, a łańcuch będzie przemieszczał się na boki, głośno uderzając o inne elementy.

Jeśli nie wiesz, czy Twój łańcuch ma prawidłową długość, poproś o jego sprawdzenie przez profesjonalnego mechanika u lokalnego sprzedawcy.

Czysty łańcuch to szczęśliwy łańcuch (a na dodatek trwały!). Czyść łańcuch często i dokładnie. Zalecamy czyszczenie łańcucha co najmniej przy co drugim myciu roweru. Najpierw usuń wszystkie zanieczyszczenia z jego powierzchni, a następnie użyj środka odtłuszczającego. Najlepszym rozwiązaniem jest przykrycie podłoża lub udanie się do myjni samochodowej, ponieważ usunięte oleje nie powinny przedostawać się do gleby. Po dokładnym odtłuszczeniu łańcucha należy go osuszyć, a następnie nałożyć świeżą warstwę smaru do łańcuchów.

Ważne jest, aby nałożyć smar na każde ogniwo. W tym celu przytrzymaj pojemnik smaru przy wewnętrznej stronie łańcucha i obracaj mechanizmem korbowym, aż do nasmarowania wszystkich ogniw. Następnie zbierz nadmiar smaru przy użyciu ściereczki. W przeciwnym razie zanieczyszczenia znów zaczną gromadzić się na łańcuchu, przyspieszając jego zużycie.

Jeśli używasz sworznia łączącego:

• Skuwacz do łańcucha
• Nowy łańcuch rowerowy o długości dostosowanej do układu napędowego (9-, 10-, 11- lub 12-rzędowy)
• Sworzeń łączący (zazwyczaj dołączony do łańcuchów SHIMANO)
• Narzędzie wielofunkcyjne na wszelki wypadek

Jeśli używasz spinki QUICK-LINK :

• Łańcuch rowerowy ze spinką QUICK-LINK
• Oryginalne szczypce do montażu i demontażu spinek SHIMANO TL-CN10

Wskazówka: spinka QUICK-LINK (np. SM-CN900) może być nieoceniona podczas długiej jazdy. W przypadku zerwania łańcucha jest łatwiejsza w montażu niż sworzeń łączący.